Chwalić Cię będę, Panie, całym sercem moim,
opowiem wszystkie cudowne Twe dzieła.
Cieszyć się będę i radować Tobą,
Psalm będę śpiewać na cześć Twego imienia, o Najwyższy.
(Ps 9,2–3)
Psalm 137 (136) /wg BT wyd. 4/
1 Nad rzekami Babilonu –
tam myśmy siedzieli i płakali,
kiedyśmy wspominali Syjon.
2 Na topolach tamtej krainy
zawiesiliśmy nasze harfy.
3 Bo tam żądali od nas
pieśni ci, którzy nas uprowadzili,
pieśni radości ci, którzy nas uciskali:
«Zaśpiewajcie nam
jakąś z pieśni syjońskich!»
4 Jakże możemy śpiewać
pieśń Pańską
w obcej krainie?
5 Jeruzalem, jeśli zapomnę o tobie,
niech uschnie moja prawica!
6 Niech język mi przyschnie do podniebienia,
jeśli nie będę pamiętał o tobie,
jeśli nie postawię Jeruzalem
ponad największą moją radość.
7 Przypomnij, Panie,
synom Edomu,
dzień Jeruzalem,
kiedy oni mówili: «Burzcie, burzcie –
aż do jej fundamentów!»
8 Córo Babilonu, niszczycielko,
szczęśliwy, kto ci odpłaci za zło,
jakie nam wyrządziłaś!
9 Szczęśliwy, kto schwyci i rozbije
o skałę twoje dzieci.
Nad rzekami Babilonu. Tymi słowami rozpoczyna się jeden z najbardziej rozpoznawalnych psalmów. Lamentacja judzkich wygnańców uprowadzonych w VI wieku przed Chr. do babilońskiej niewoli w wyniku najazdów, które doprowadziły do zniszczenia królestwa Judzkiego, jego stolicy Jerozolimy i znajdującej się w niej świątyni Pańskiej. Na pamiątkę tych wydarzeń przez wiele lat, aż do czasu odbudowy miasta i świątyni, obchodzono dni postu i pokuty (zob. Zach 8,19). Wygnańcy płaczą wspominając Syjon. Płyną łzy boleści, tęsknoty, upokorzenia. Udrękę duszy powiększa gruboskórność ciemiężycieli, którzy żądają od nich radosnych pieśni syjońskich.
Jakże możemy śpiewać pieśń Pańską w obcej krainie? Zaśpiewać pieśń Pana w ziemi niewoli oznaczało zdradę wiary ojców, która w Jerozolimie wskazywała jedynie godziwe miejsce kultu Boga. Obca ziemia uważana była za „nieczystą”. Zaśpiewać radosną pieśń w ziemi wygnania znaczyło zdradzić rodzinne miasto, Miasto Święte Jeruzalem. Dlatego psalmista uroczyście przyrzeka pamiętać zawsze o Jerozolimie i nie przedkładać osobistego szczęścia ponad los Miasta Świętego i to, co jego tytuł oznacza: wiarę i kult Boga Jahwe, Prawo i tradycję, miłość ojczystej ziemi i swego ludu.
Córo Babilonu, niszczycielko. Trzecią część tego psalmu (ww. 7-9) opuszczamy w modlitwie liturgicznej Kościoła, ponieważ tekst ten zawiera złorzeczenia pod adresem Babilończyków
i Edomitów, którzy zdobyli i zniszczyli Jerozolimę. Pokonani i zhańbieni wołali do Boga o pomstę
i błogosławili tym, przez ręce których Pan dokona „odwetu” na ich nieprzyjaciołach. W tym błaganiu wybrzmiewa starotestamentalne poczucie sprawiedliwości i moralności. Wprawdzie Chrystus wezwał swych uczniów do miłości nieprzyjaciół, ale jakże trudno wobec bestialskiego prześladowania zrezygnować z odwetu i zdobyć się na akt przebaczenia.
Panie Jezu, który płakałeś nad Jerozolimą, zapowiadając jej zniszczenie, i przebaczyłeś
z Krzyża swoim oprawcom, umocnij swój Kościół pośród prześladowań. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
o. Michał Baranowski OFMConv
O autorze
o. dr Michał Baranowski OFMConv (ur. 04.02.1964 r. w Lęborku) jest biblistą specjalizującym się w egzegezie Starego Testamentu. Bardzo leży mu na sercu, by Słowo Boże docierało do tych, którzy go pragną i potrzebują. Z tego powodu angażował się w pracę formacyjną z nauczycielami, nowicjuszami (jako mistrz nowicjatu), klerykami swego zakonu (przez wiele lat był wykładowcą i rektorem seminarium w Łodzi-Łagiewnikach) i studentami teologii (jest wykładowcą UKSW). Obecnie łączy pracę dydaktyczną z funkcją duszpasterza akademickiego w Poznaniu.
Jest osobą ujmującą autentyzmem swego życia, prostotą i bezpośredniością w kontaktach, subtelnością. Mądrze i spokojnie potrafi wiele wyjaśnić, powiedzieć o sprawach trudnych tak, że otwiera ich głębię, a nie straszy złożonością. Jest wielkim darem Opatrzności, że zechciał współpracować z BSB i dzielić się z nami swą wiedzą i głębokim przeżyciem Księgi Psalmów.
o. dr hab. Waldemar Linke CP, Wicekanclerz BSB
Poprzednie rozważania:
Komentarze S. M. Judyta Pudełko PDDM