Literacka ojczyzna Tobiasza | Tło kulturowe Tb jako klucz teologicznej lektury księgi

Książka o. Waldemara Linke CP stanowi pierwszą w nowożytnej egzegezie biblijnej polskojęzyczną monografię poświęconą Księdze Tobiasza. Szeroko zakrojone pole badaw­cze służy autorowi do przedsta­wienia elementów tła kulturo­wego, które zawiera tekst Tb. W ten sposób rzuca on nowe światło na kwestię datacji tej księ­gi, która budzi wiele kontrowersji. W sposób nowatorski przedstawia też judaizm okresu Drugiej Świą­tyni, odchodząc od uproszczeń, które sprowadzają wewnętrzną różnorodność judaizmu do dwóch orientacji: zhellenizowanej i wro­go nastawionej do hellenizacji. Brakowało do tej pory prac, któ­re kierowałyby uwagę czytelni­ka Biblii ku Wschodowi. Praca ta pokazuje, że oddziaływania z tego kierunku należy wiązać nie tylko z hellenistyczną monarchią Sele­ucydów, ale też, w nie mniejszym stopniu, z państwem Arsacydów nawiązującym do tradycji Persji Achemenidów i ludów irańskich w ogólności. Jest to opracowanie odwołujące się do możliwości, jakie dają róż­ne metody i podejścia badawcze. Szczególną uwagę autor poświęca kwestii wielości tekstów Tb. Nie tworzy jednak kolejnego opraco­wania z zakresu krytyki tekstu, ale w wielości wersji stara się uchwycić wewnętrzny rozwój teo­logiczny tego dzieła. Jest to z całą pewnością oryginalne spojrzenie nie tylko na Tb, ale też i na rolę eg­zegezy we współczesnej teologii.

ks. prof. dr hab. Jan Załęski