Słowo Boże jest prawdziwym światłem, którego potrzebuje człowiek.
(Benedykt XVI, Posynodalna adhortacja apostolska Verbum Domini, 12)

Biblia pod lupą

Audycja „Biblia pod lupą”

Mądrość zstępująca z góry. Komentarz strukturalny do Listu św. Jakuba
Biblia pod lupą – 11 maja 2019 r. – p. prof. Kalina Wojciechowska oraz ks. prof. Mariusz Rosik

Zachęcamy do lektury książki ks. prof. Mariusza Rosika i p. prof. Kaliny Wojciechowskiej (dostępnej za darmo pod tym linkiem) oraz do kupienia w wersji papierowej) oraz wysłuchania audycji z jego udziałem w Radiu Warszawa na 106,2 FM w sobotę, 11 maja o godz. 19.10.

Majowa „Biblia pod lupą” weźmie na warsztat pierwszy polski ekumeniczny komentarz do Pisma Świętego – komentarz do Listu św. Jakuba pt.: Mądrość zstępująca z góry. Komentarz strukturalny do Listu św. Jakuba. Mateusz Krawczyk zapyta swoich gości – p. prof. Kalinę Wojciechowską oraz ks. prof. Mariusza Rosika, autorów komentarza – o to, jak połączyć w jednym komentarzu dwie perspektywy: protestancką i katolicką. Jak napisać komentarz i się nie pokłócić, a raczej wspólne dojść do ważnych wniosków teologicznych i literackich – o tym już dzisiaj w „Biblii pod lupą”.

 

Najlepszy ze światów?
Biblia pod lupą – 13 kwietnia 2019 r. – prof. Jakub Slawik

Zachęcamy do lektury artykułu prof. Jakuba Slawika oraz wysłuchania audycji z jego udziałem w Radiu Warszawa na 106,2 FM w sobotę, 13 kwietnia o godz. 19.10.

Czy żyjemy w najlepszym z możliwych światów, jak pisał Gottfried Wilhelm Leibniz? Czy analiza dwóch opisów stworzenia świata, które podsuwa nam Księga Rodzaju, może doprowadzić do takiego stwierdzenia czy wprost przeciwnie – nasz świat nie jest wcale taki dobry, a Biblia okazuje się pełna surowego i ponurego realizmu? O tym Mateusz Krawczyk będzie rozmawiał w kwietniowej „Biblii pod lupą” z luterańskim biblistą, p. prof. Jakubem Slawikiem z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Jak zrozumieć nasz świat, jak go odczytać i jak się w nim odnaleźć – Biblia zna odpowiedź!

Link do artykułu: Slawik, Najlepszy ze światów

The Garden of Eden, last quarter 16th century

 

Jak rozmawiała Święta Rodzina
Biblia pod lupą – 8 września 2018 r. – dr hab. Barbara Strzałkowska

Zacznijmy od rzeczy najprostszej – w jakim języku na co dzień mówiła Święta Rodzina? Niemal cały Stary Testament został spisany po hebrajsku. Ale za czasów Jezusa nie był to już język powszechnie znany i używany na co dzień.

Sytuacja językowa w czasach Pana Jezusa w Palestynie była bardzo skomplikowana. Wiąże się to ze szczególnym położeniem Palestyny, która zawsze była ziemią przejścia, przez którą przebiegały szlaki handlowe, jak również ziemią przechodzącą z rąk do rąk, w której następowała wymiana kulturowa, a w konsekwencji także różnorodność językowa. Historycznie współistniało tam wiele języków: dawniej kananejski, potem hebrajski, w czasach hellenistyczno-rzymskich: grecki i łaciński, a od powrotu z wygnania babilońskiego wśród Żydów upowszechnił się język aramejski. To właśnie język aramejski był językiem, którym najprawdopodobniej mówił Jezus.

Czytaj więcej >

Do proroków o proroctwie Biblia pod lupą – 9 czerwca 2018 r. – o. Łukasz Popko OP

Prorocy naszych czasów Prorokiem bywa nazywany potocznie ktoś, kto zrozumie mechanizmy przeszłości i teraźniejszości i trafnie przewidzi przyszłość. Zainteresowane przyszłością są szczególnie polityka i ekonomia, więc tam też ludzie poszukują usilnie autorytetów wyjaśniających świat. W świecie religii, zwłaszcza w momentach dziejowych burz albo wtedy, kiedy tradycyjne struktury lub urzędy tracą autorytet, ludzie poszukują nowych źródeł informacji i oparcia. Było tak już w czasach biblijnych, jest i dziś. …Zobacz cały tekst >>

Trudna Rodzina
Biblia pod lupą – 12 maja 2018 r. – Marek Uglorz

Marek Uglorz – biblista, profesor ChAT w Warszawie, duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP

Czy na pewno zdajemy sobie sprawę z tego, co działo się dwa tysiące lat temu w Betlejem? Czy przyswoiliśmy sobie, że Betlejemskie Dziecko nie urodziło się w samym środku familijnej sielanki, ale w środowisku pilnie potrzebującym lekarza, terapeuty i zbawiciela? Dlaczego pytam? Ponieważ chcę Wam, Drodzy Czytelnicy, uświadomić kilka podstawowych prawd o duszpasterstwie wśród chrześcijańskich rodzin.

Czytaj więcej >

Nielinearne odczytanie Listu Jakuba Biblia pod lupą – 14 kwietna 2018 r. – dr hab. Kalina Wojciechowska, prof. ChAT

                 

List Jakuba należy do najbardziej enigmatycznych i niejednoznacznych tekstów nie tylko nowotestamentowych, ale też wczesnochrześcijańskich2. Nie wiadomo, przez kogo i kiedy został napisany, choć preskrypt wymienia imię nadawcy – Jakub. W ciągu wieków pojawiały się najróżniejsze hipotezy – od Jakuba apostoła, brata Jana, syna Zebedeusza, poprzez Jakuba, brata Pańskiego, zwanego Sprawiedliwym (ta zyskała największą popularność), aż do symbolicznego użycia popularnego wśród Żydów imienia Jakub i przywołania postaci patriarchy Jakuba, który gromadzi swoich synów, jak autor listu chce zgromadzić tych, którzy żyją w rozproszeniu.

Czytaj więcej >

Jerozolima – centrum świata
Biblia pod lupą – 10.03.2018 r. – ks. dr Dariusz Sztuk

Jerozolima, jej niezwykła historia i rola w dziejach świata, to temat marcowej audycji „Biblia pod lupą”. O Świętym Mieście będzie opowiadał ks. dr Dariusz Sztuk, absolwent Studium Biblicum Franciscanum w Jerozolimie.
 
 

Prehistoria biblijna Biblia pod lupą – 10.02.2018 r. – Marcin Majewski

Już dziś zachęcamy do lektury  bardzo ciekawego i szczegółowego tekstu Marcina Majewskiego, gościa Mateusza Krawczyka w  lutowej  Biblii pod lupą. Tekst w formacie PDF pod linkiem: PREHISTORIA BIBLIJNA (Rdz 1 – 11) – Marcin Majewski (A-10 II 2018)

Gra z czasem w Dziejach Apostolskich
Biblia pod lupą – 13.01.2018 r. – ks. dr Grzegorz Olek

 

Dzieje Apostolskie to jedna z najciekawszych ksiąg Nowego Testamentu – zawdzięcza to porywającemu stylowi pisania jej autora i jej efektowi, czyli pasjonującej opowieści o początkach Kościoła. W tej księdze napotykamy na wciągające mowy, podróże, katastrofę morską, prześladowania i gwałtowny rozwój Kościoła. Czytamy o nawróceniach, uzdrowieniach i egzorcyzmach, sprawach przekraczających zdolności ludzkie. Tym samym obserwujemy działanie Słowa Bożego w konkretnych sytuacjach, w doświadczeniach przedstawionych osób i wobec ówczesnych wyzwań.

Czytaj więcej >

Reszef: bóg, demon, rzecz, imię człowieka? O kłopotach w tłumaczeniu tekstu hebrajskiego Biblii.

Biblia pod lupą – 9 XII 2017

Zapraszamy do lektury artykułu dr. hab. Macieja Munnicha, gościa jutrzejszej audycji.

Munnich M., Reszef biblijny (A-9 XII 2017) PDF

Zarzewie konfliktu między Kościołem a Synagogą

Biblia pod lupą – 11.11.2017 r.

W listopadowej audycji gościem Mateusza Krawczyka będzie ks. prof. Mariusz Rosik, autor wielu publikacji naukowych i popularnonaukowych głównie z dziedziny teologii Nowego Testamentu oraz wydanej w ubiegłym roku książki „Kościół a Synagoga (30-313 po Chr.). Na rozdrożu.” Relacja między judaizmem a chrześcijaństwem w czasach narodzin Kościoła to temat najbliższej audycji. Zapraszamy do lektury tekstu wprowadzającego w  zagadnienie.

Rosik M – Zarzewie konfliktu »

 

Sarmata w językach ćwiczony„Sarmata w językach ćwiczony” Stanisław Grzepski (1524-1570) jako badacz Biblii Hebrajskiej i Septuaginty
Waldemar Linke (WT UKSW) – 14 października 2017 r.

Polski uczony renesansowy Stanisław Grzepski, urodzony na Północnym Mazowszu (Grzebsk), a zmarły w 1570 w Krakowie, znany jest przede wszystkim jako autor pierwszej polskiej książki technicznej Geometria to jest miernicka nauka wydanej w Krakowie w 1565. Wspomina się też o nim jako o wydawcy dzieł Grzegorza z Nazjanzu2 w języku greckim czy pierwszym polskim uczonym zajmującym się Lukianem3. Zdobył sobie jednak ogólnoeuropejską sławę jako autor pracy opartej na tekście biblijnym, poświęconej miarom i wagom w Biblii, w której wykorzystał pełną gamę swych uzdolnień i wiedzy jako numizmatyka, geometry, ekonomisty, wysokiej klasy filologa4.

De multiplici siclo et talento jako praca prekursorska

Prekursorem badań numizmatycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim był Maciej z Miechowa (1457-1523), którego kontynuatorem zarówno w dziedzinie kolekcjonerstwa, jak i badań był Stanisław Grzepski5. Oprócz zainteresowań numizmatycznych przejawiał ten ostatni filologiczne zainteresowanie kwestiami pokrewnymi numizmatyce. Prowadził on badania na tekście hebrajskim oraz greckim, by odkryć realne znaczenie terminologii stosowanej w różnych wersjach językowych tekstu biblijnego. Podjął dzieło zapoczątkowane przez Guillaume’a Budé w De asse et partibus eius (Paryż, wyd. in folio w 1514 r; popularniejsze wydanie in quarto w Wenecji 1522)6

Czytaj więcej >

 

Biblia i… sport?
Anna Rambiert-Kwaśniewska, 9 września 2017 r.

Śmiały pochód kultury hellenistycznej na wschód wziął swój początek od Aleksandra III Macedońskiego, zwanego Wielkim (1 Mch 1,1-9), a jej sukces przypieczętowały dynastie zainicjowane przez tzw. diadochów – wodzów Aleksandra, którzy po przedwczesnej śmierci wodza rozparcelowali imperium między siebie. Żydzi, którzy dostali się najpierw pod panowanie Ptolemeuszy, później Seleucydów, nie mogli uciec przed wpływami nowej kultury, ponieważ ta otaczała ich zewsząd, od Egiptu po Fenicję. Bliskość tak wielkich ośrodków jak Aleksandria, Antiochia, Tyr i Sydon wzmagała proces hellenizacji.

Czytaj więcej >

 

INTERTEKSTUALIZM mgr lic. Mateusz Krawczyk, 10 czerwca 2017 r.

Czym jest intertekstualizm? I czy warto o nim mówić w kontekście Pisma Świętego? Warto – takie jest moje zdanie, do którego postaram się Państwa przekonać na przykładzie porównania kilku fragmentów z Księgi Mądrości i Listu do Rzymian. Dwóch ksiąg biblijnych, które przy pierwszej lekturze, wydawałoby się, nie posiadają zbyt wielu elementów wspólnych.

Pełny tekst artykułu: Intertekstualizm, M. Krawczyk

Notka biograficzna Mateusz Krawczyk

Doktorant III roku biblistyki na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, praca doktorska pisana pod kierunkiem ks. prof. UKSW dra hab. Bartosza Adamczewskiego. Pola zainteresowania w pracy badawczej: eschatologia w listach pawłowych, Księga Mądrości, List do Rzymian, hipertekstualizm. W latach 2009-2014 studiował Edukację Medialną i Dziennikarstwo na Wydziale Teologicznym UKSW (semestr zimowy roku akademickiego 2012/2013 w ramach programu Erasmus na Katholieke Universiteit Leuven w Belgii). W czerwcu 2009 r. obronił pracę magisterską pt. Paruzja Chrystusa w 1 Tes 4,13-5,11 oraz 2 Tes 1,3-2,12 pisaną pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Romana Bartnickiego. Od marca 2015 r. członek Society of Biblical Literature (Student Member). Od września 2016 r. autor audycji Bractwa Słowa Bożego i Radia Warszawa pt.: „Biblia pod Lupą”. Członek chóru UKSW, śpiewa w basach.

Żona Hioba – różne oblicza tej samej kobiety. Interpretacja Hi 2,9–10 w BH i LXX oraz wątek żony w Testamencie Hioba Barbara Strzałkowska UKSW, 13 maja 2017 r.

Warsztat egzegety XXI wieku – narzędzia, z których warto korzystać, studiując Biblię Michał Wilk (redaktor naczelny portalu ORYGENES+), 8 kwietnia 2017 r.

Szanownym Słuchaczom audycji „Biblia pod lupą” i czytelnikom portalu Bractwo Słowa Bożego proponuję przegląd trzech mniej znanych, ale bardzo ciekawych tłumaczeń Biblii oraz omówienie narzędzi, z których warto korzystać, studiując Pismo Święte. W niniejszym artykule w punktach zostaną podane narzędzia i linki, natomiast w audycji radiowej narzędzia te zostaną omówione szerzej. W rozmowie z Panem Redaktorem omówię także kilka przykładowych metod, dzięki którym – stosując omówione narzędzia – można krok po kroku dokładnie przestudiować dany fragment Pisma Świętego czy księgę.

Treść artykuły w pliku PDF: Warsztat egzegety XXI wieku. M.Wilk (A-8.04.2017)

Izrael okresu drugiej świątyni. Aspekt historyczny i teologiczno-pedagogiczny
Ks. dr Adam Dynak (Międzydiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku na Białorusi) – 11 marca 2017 r.

Każdy naród posiada swoją historię. Jest ona jego dziedzictwem. Sposób traktowania tego dziedzictwa, podejście do swojej przeszłości wiele mówi o kondycji duchowej i świadomości narodowościowej poszczególnych nacji. Im dłuższa historia, im bardziej bogata w fakty i wydarzenia, tym większy bagaż kulturalny i duchowy danego narodu, choć zdarzają się również wyjątki od tej reguły. Znane powiedzenie: historia jest nauczycielka życia, z jednej strony może zakrawać na banał, w rzeczywistości zawiera jednak w sobie głęboką prawdę potwierdzaną ciągle żywym rozwojem naukowych badań historycznych. Dotyczy to zarówno historii najnowszej, jak i czasów starożytnych, w których nieustannym zainteresowaniem cieszy się biblijny Izrael z czasów do narodzenia Chrystusa. Każda epoka starotestamentalna posiada swoją specyfikę przyciągającą badaczy różnych kierunków naukowych. Dotyczy to również ostatnich stuleci, które bezpośrednio poprzedziły nadejście czasów Nowego Testamentu.

Czytaj więcej >

 

Grecko-rzymski ideał męskiej przyjaźni a Janowa wizja przyjaźni Jezusa z uczniami. Ciągłość czy dyskontynuacja?
Ks. dr Adam Kubiś (KUL) – 11 lutego 2017 r.

Czy Jan Ewangelista mógł nawiązywać do grecko-rzymskiej idei przyjaźni?

W starożytnej filozofii greckiej i rzymskiej przyjaźń zajmowała o wiele bardziej prominentne miejsce, niż w filozofii współczesnej. Dla Arystotelesa „przyjaciel” był idealnym obywatelem polis, miasta-państwa. Sukces ateńskiej demokracji zależał od jakości przyjaźni praktykowanej przez obywateli oraz związanych z przyjaźnią cnót, takich jak odwaga czy sprawiedliwość. W istocie dwie księgi z dziesięciu swej Etyki nikomachejskiej Arystoteles poświęcił przyjaźni.[1] W okresie helleńskim i rzymskim zaczęto rozważać przyjaźń w aspekcie utylitarnym. W okresie klasycznym fałszywy przyjaciel definiowany był jako ktoś nieobecny w potrzebie, w okresie późniejszym, a więc helleńskim i rzymskim, fałszywy przyjaciel to ktoś, kto dba tylko o swoje potrzeby.

Czytaj więcej >

 

Ojcze nasz Augusta Cieszkowskiego
Tomasz Herbich – 14 stycznia 2017 r.

Od Prolegomenów do historiozofii do Ojcze nasz

Zaledwie dwudziestoczteroletni August Cieszkowski wystąpił w 1838 roku z ambitnym projektem stworzenia nowej nauki – historiozofii, która miała w sposób ścisły i metodyczny odkryć ogólny charakter oczekującej ludzkość przyszłości. Aby taką naukę stworzyć – przekonywał polski arystokrata w wydanym po niemiecku dziele Prolegomena zur Historiosophie – należało filozofię dziejów konsekwentnie podporządkować zasadom Heglowskiej dialektyki. Co prawda sam Hegel podjął w Wykładach z filozofii dziejów próbę stworzenia własnej refleksji na temat historii, zdaniem Cieszkowskiego miał on jednak przy tej okazji sprzeniewierzyć się własnej metodzie

Czytaj więcej >

Chrzest w Piśmie Świętym. Symbol i sakrament
Waldemar Linke CP (WT UKSW) – 12 listopada 2016 r.

Od Prolegomenów do historiozofii do Ojcze nasz

Tematem najbliższej audycji  z cyklu”Biblia pod lupą” jest ” chrzest. Artykuł o. Waldemara Linke pt. „Chrzest w Piśmie Świętym. Symbol i sakrament” wprowadza w jej tematykę. Zapraszamy do lektury i wysłuchania audycji.

Treść artykuły w pliku PDF: Chrzest w Piśmie Świętym. Symbol i sakrament | Waldemar Linke CP (WT UKSW) »

 

Ewangelia miłosierdzia według Rembrandta
Dr Joanna Jaromin – 8 października 2016 r.

 

Piętnasty rozdział Łukaszowej Ewangelii należy do najbardziej znanych tekstów biblijnych, nazywany często „ewangelią w Ewangelii”[1], a w nim szczególnie przypowieść o synu marnotrawnym (Łk 15,11-32). W ciągu ostatnich miesięcy chyba jeszcze bardziej udało się wniknąć w tę przypowieść, gdyż stanowi ona doskonały punkt wyjścia dla wszelkich rozważań o miłosierdziu Bożym, a obecny rok temu miłosierdziu właśnie jest poświęcony. Przypuszczać więc można, iż o wzmiankowanej przypowieści powiedziano i napisano już chyba wszystko, co tylko było możliwe. Podobnie rzecz ma się z najsłynniejszym dziełem holenderskiego artysty, Rembrandta (+1669) – Powrót syna marnotrawnego. Ten obraz z pewnością także został w ostatnim czasie wnikliwie omówiony, by jak najlepiej zobrazować Boże miłosierdzie względem człowieka. Można więc w tym miejscu postawić sobie pytanie: gdzie jest sens, aby po raz kolejny sięgać do rzeczy tak znanych i próbować omawiać coś, o czym wszyscy doskonale wiedzą? Otóż, powodów, dla których warto, a nawet powinno się to uczynić, możemy znaleźć przynajmniej kilka.

Czytaj więcej >

Problem natchnienia Septuaginty
M. Nycz – 8 września 2016 r.

„Całe życie Kościoła opiera się na słowie Bożym, które jest przekazywane w Piśmie świętym, czyli w księgach Starego i Nowego Testamentu. Kościół wierzy, że wszystkie te księgi są natchnione, czyli ich autorem jest Bóg […]”[1]. Tę prawdę, jako dogmatyczną, Kościół zatwierdził stosunkowo późno, bo dopiero na IV sesji Soboru Trydenckiego 8 kwietnia 1546 roku. Za natchnione uważa się księgi w języku oryginalnym, czyli w tym, w jakim zostały spisane. Dla Starego Testamentu są to języki: hebrajski, aramejski oraz grecki; Nowy Testament zapisano w całości po grecku.

Czytaj więcej >