Archeolog Ziemi Świętej | dr Joanna Jaromin

Padre Virgilio C. Corbo OFM

Rok 2018 obfitował w „okrągłe” rocznice. Dla nas, Polaków, niewątpliwie najważniejszą z nich jest 100-lecie odzyskania niepodległości. Dla archeologii biblijnej natomiast – 100 rocznica urodzin niezwykłego człowieka, archeologa, który swoje życie poświęcił odkrywaniu miejsc świętych w Ziemi Świętej.

Virgilio Canio Corbo przyszedł na świat 8 lipca 1918 roku w Avigliano. Dziesięć lat później był już alumnem Niższego Seminarium Kustodii Ziemi Świętej i od tego czasu jego życie związane było z ziemią Zbawiciela. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1942 roku w Betlejem, a w 1949 r. uzyskał doktorat wPapieskim Instytucie Orientalnym.

Pierwsze doświadczenia wykopaliskowe zdobywał u boku o. Bellarmino Bagattiego w Emmaus (1940-43). Wtedy też zafascynował się archeologią. W latach 40. i 50. prowadził prace wykopaliskowe na Polu Pasterzy w pobliżu Betlejem i w okolicy, m.in. w gruzińskim klasztorze Bir el-Qutt, gdzie odkrył prawdopodobnie najstarsze inskrypcje (V-VI w.) zapisane gruzińską majuskułą.

 

Pole Pasterzy – fragment terenu wykopalisk (fot. J. Jaromin)

Kolejne badania prowadził na Górze Oliwnej w 1959 roku: w pobliżu miejsca wniebowstąpienia oraz w Grocie Pojmania w Getsemani. W 1960 r. kierował renowacją Bazyliki Grobu Świętego, pracując jednocześnie przy pracach związanych z samym grobem Jezusa. W latach 1962-67 ekspedycja archeologiczna pod jego kierunkiem dokonała wspaniałych odkryć na terenie twierdzy Herodion. Jeszcze w roku 1967 rozpoczął kampanię archeologiczną na Górze Nebo w Jordanii, która zakończyła się w roku 1970. W międzyczasie, w 1968 r. rozpoczął także największą misję swojego życia – prace archeologiczne w Kafarnaum, którym będzie przewodził do 1986 roku. To właśnie o. Corbo zawdzięczamy m.in. odkrycie pozostałości domu Piotra.

Virgilio Corbo podczas prac wykopaliskowych w Kafarnaum

Wykopaliska w Kafarnaum nie były jednak jedynymi, które o. Corbo prowadził w tym okresie. W latach 70. przeprowadził kampanię archeologiczną w niedalekiej Magdali. Wykopaliska są tam kontynuowane po dziś dzień.

Obecne prace archeologiczne w Magdali (fot. J. Jaromin)

W 1978 roku o. Corbo przeprowadził także badania w Dabburiya, na zboczach Góry Tabor. W tym samym roku rozpoczął także kampanię w twierdzy Macheront w Jordanii, gdzie – zdaniem Józefa Flawiusza – śmierć męczeńską ponieść miał Jan Chrzciciel. Kampania ta przyniosła wielkie odkrycia i zakończyła się w 1981 roku.

O. Corbo związany był ze Studium Biblicum Franciscanum, którego był wykładowcą. Podczas prac wykopaliskowych jego najbliższymi współpracownikami byli o. Stanislao Loffreda, o. Michele Piccirillo i o. Eugenio Alliata. Nie będzie z pewnością nadużyciem określenie o. Virgilio mianem tytana pracy. Poza działalnością wykopaliskową bardzo dużo publikował, uczestniczył w licznych kongresach i sympozjach, a także pełnił wiele funkcji w swoim zakonie. Był przy tym człowiekiem głębokiej wiary, która niewątpliwie pchała go do odkrywania coraz liczniejszych miejsc świętych. Ten niestrudzony poszukiwacz śladów ziemskich Jezusa został wezwany do domu Ojca po ciężkiej chorobie 6 grudnia 1991 r. Zmarł w Kafarnaum, miejscu, któremu poświęcił znaczną część swojego życia. Tam też został pochowany, tuż obok domu św. Piotra. O. Virgilio Corbo jest osobą niezwykle zasłużoną dla archeologii Ziemi Świętej, co podkreślane jest ciągle nie tylko przez jego współbraci franciszkanów, ale także wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób zetknęli się z jego osobą, m.in. pielgrzymując do miejsc, do których właśnie dzięki niemu można pielgrzymować.

Grób o. Virgilio Corbo widziany z kościoła nad Domem św. Piotra w Kafarnaum (fot. J. Jaromin)